das experiment ne demek?

Das Experiment (Deney) Hakkında Bilgi

"Das Experiment" (Deney), Mario Giordano'nun "Black Box" adlı romanından uyarlanan, Oliver Hirschbiegel tarafından yönetilen 2001 yapımı bir Alman filmidir. Film, Philip Zimbardo'nun ünlü Stanford Hapishane Deneyi'nden esinlenerek hazırlanmıştır ve insan doğasının karanlık yönlerini, özellikle otoriteye uyma ve güç dinamiklerini konu alır.

Konu:

Filmde, işsiz olan Tarek Fahd (Moritz Bleibtreu) adlı bir taksi şoförü, bir gazetede yayınlanan ilan üzerine bir psikoloji deneyine katılmaya karar verir. Deney, 20 gönüllü erkeğin gardiyan ve mahkum rollerine ayrıldığı, yapay bir hapishane ortamında gerçekleştirilir. Katılımcılara belirli kurallar verilir ve gardiyanlar bu kuralları uygulamakla görevlendirilir. Başlangıçta her şey kontrol altında gibi görünse de, zamanla gardiyanlar rollerine fazla kapılır ve mahkumlara karşı acımasız ve sadist davranışlar sergilemeye başlarlar. Deney, hızla kontrolden çıkar ve şiddet, psikolojik işkence ve insanlık onurunun ihlali gibi olaylara yol açar. Tarek, mahkum rolünde, deneyin gidişatını sorgulayan ve direnen bir figür olarak öne çıkar.

Önemli Temalar:

• Otoriteye Uyma: Deney, insanların otorite figürlerinin etkisi altında nasıl davrandıklarını ve verilen emirleri sorgulamadan yerine getirme eğilimlerini gösterir.
• Rollerin Etkisi: İnsanların içinde bulundukları roller'in davranışlarını nasıl şekillendirdiği ve kimliklerini nasıl etkilediği vurgulanır.
• Güç Dinamikleri: Gücün nasıl yozlaştırdığı ve insanların güç elde ettiklerinde nasıl değiştiği gözlemlenir. Güç%20dengesi'nin bozulmasının sonuçları irdelenir.
• İnsan Doğası: İnsan doğasının karanlık yönleri, şiddet eğilimi ve ahlaki değerlerin kaybı gibi konular derinlemesine incelenir.

Eleştiriler ve Yorumlar:

"Das Experiment", gerçekçiliği, gerilim dolu atmosferi ve düşündürücü temaları nedeniyle büyük beğeni toplamıştır. Ancak, deneyin şiddet düzeyinin abartılı olduğu ve psikolojik gerçekçiliğinin sorgulanabilir olduğu yönünde eleştiriler de almıştır. Film, psikoloji, sosyoloji ve etik gibi alanlarda tartışmalara yol açmış ve insan davranışının karmaşıklığını anlamak için önemli bir örnek teşkil etmiştir.